Türkiye’nin gayri safi yurt içi hasılasının yaklaşık yüzde otuzunu sanayi sektörü oluşturur. İhracatın içinde de sanayi ürünlerinin oranı yüzde doksan üç dolaylarındadır. Türkiye ham madde çeşitliliği nedeniyle komşu ülkeler için en fazla farklı sanayi yollarına sahip ülkedir. Türkiye otuz sekiz farklı sanayi koluna sahiptir. Sanayi tüm ülkeye düzenli bir şekilde yayılma fırsatı bulamamıştır. Sanayimizin yaklaşık yüzde altmışı kadarı Marmara bölgesinde bulunmaktadır. Marmara bölgesini ikinci olarak Ege Bölgesi takip eder.
Neden sanayi en çok Marmara Bölgesinde gelişmiştir?
Türkiye’de sanayinin tarihi Osmanlı Devleti ile tanzimat zamanında başlamıştı. İlk tesisler Marmara ve Ege Bölgelerinde, İstanbul, İzmit, İzmir, Bursa ve Uşak’ta açılmıştı.
Sanayinin Marmara’da gelişmesinin en büyük nedenlerinden biri pazar ve ulaşım kolaylıklarıdır. Hinterlandı geniş olan şehirlere sahiptir. İstanbul ve Çanakkale boğazları deniz ticaretinde ulaşım kolaylığı nedeniyle avantajlı şehirlerdir. Yükseltisinin az olması da ulaşım kolaylığı sağlayan bir başka nedendir. Marmara’nın üç farklı denize kıyısı olduğu için su kullanımının zorunlu olduğu sanayi kolları için de uygun bir alan olmuştur. Avrupa’ ya yakınlığı ile sanayi ürünlerinin pazarı için stratejik bir konumdadır. Bu neden ham maddesinin bulunmadığı sanayi kolları da bu bölgede gelişmiştir. Marmara bölgesi hemen hemen bütün sanayi dallarının geliştiği bir bölgedir. Nüfus yoğunluğunun da en fazla olduğu bölgedir.
Marmara Bölgesinde en fazla sanayileşmiş şehir hangisidir?
Marmara Bölgesindeki en fazla sanayi faaliyetlerini yürütüldüğü şehir İstanbul’dur. Türkiye’de sanayinin tarihi Osmanlı Devleti ile tanzimat zamanında başlamıştı. İlk tesisler Marmara ve Ege Bölgelerinde, İstanbul, İzmit, İzmir, Bursa ve Uşak’ta açılmıştı. Şu an İstanbul’dan sonra sanayi anlamında en gelişmiş şehrimiz Kocaeli’dir. Türkiye’nin en saygın beş yüz işletmesinden yetmiş dokuzu bu şehirdedir. Sanayinin gelişmesiyle beraber Türkiye’nin en kalabalık şehirden biri olan Kocaeli sanayi ile cazibe merkezi haline gelmiştir.
Marmara Bölgesinde sanayi tesisleri çoğaldıkça nüfus artmış, nüfus arttıkça sanayi faaliyetleri daha da artış göstermiş. Sanayi ve nüfus birbirini destekleyen iki unsurdur. Türkiye’de kentleşmenin de en fazla olduğu bölge Marmara bölgesidir.
Marmara Bölgesindeki sanayi faaliyetleri nelerdir?
Ulaşım araçları sanayi merkezi olan şehirler bu bölgede yoğunlaşmıştır. Özellikle otomotiv endüstrisi fabrikaları İstanbul, Bursa gibi şehirlerde yoğunlaşmıştır. Otomotiv sanayi montaj üzerinedir.
İklim şartları nedeniyle ayçiçeği yetiştiriciliğinin yapıldığı Trakya şehirleri Edirne ve Tekirdağ’da bitkisel yağ endüstrisi gelişmiştir. Akdeniz ikliminin hakim olduğu Balıkesir’de zeytin ağaçlarının varlığı, yağ fabrikalarının açılmasını sağlamıştır.
Marmara bölgesinde petrol çıkarılmamasına rağmen pazar avantajlarından dolayı tesislere sahiptir. Marmara Bölgesinde maden sanayi de gelişmiştir.
Olumlu, iklim şartları, ülkenin yükseltisi en az bölgesi olması ve denizellik faktörleri nedeniyle tarım sektörü de gelişmiştir. Bağcılık da yapılmaktadır. Bu nedenle besin sanayinin tüm alt endüstrileri bu bölgede gelişme şansına sahip olmuştur.
Dokuma ve deri sanayi de en çok bu bölgede yaygındır. Tekstil Türkiye’nin tüm bölgelerine yayılmıştır ancak deri-ayakkabı fabrikaları nüfus fazla olduğu için Marmara ve Ege Bölgelerinde daha fazladır.